Alergiczne choroby oczu – cześć II – leczenie

Leczenie alergicznych chorób oczu

W przypadku wystąpienia objawów alergii ze strony oczu, podstawą jakiegokolwiek postępowania jest określenie przyczyny i zdiagnozowanie problemu. W tym celu konieczna jest wizyta u lekarza okulisty i/lub alergologa. Szczególnie istotne jest to w przypadku atopowego zapalenia rogówki i spojówek oraz przy wiosennym alergicznym zapaleniu spojówek i rogówki. Przy tych dwóch postaciach występuje bowiem ryzyko zaburzeń widzenia. W przypadku pozostałych postaci również wizyta u lekarza jest wskazana.

Leczenie alergicznych chorób oczu polega przede wszystkim na wyeliminowaniu czynnika uczulającego, a także na wprowadzeniu postępowania niefarmakologicznego i farmakologicznego.

Postępowanie niefarmakologiczne w przypadku alergicznych chorób oczu

W przypadku wystąpienia objawów alergicznych ze strony oczu pomocne w ich łagodzeniu może być stosowanie zimnych okładów oraz przemywanie i przepłukiwanie oczu roztworem soli fizjologicznej. Roztwór ten wpuszczony/zakroplony do worka spojówkowego pozwala na wypłukanie z oka alergenów, co przyspiesza ustępowanie reakcji alergicznej.

Na rynku dostępne są różne roztwory soli fizjologicznej. Należy jednak pamiętać aby do oka wkraplać wyłącznie jałowy 0,9% roztwór chlorku sodu np.: Gilbert NaCl, Natrium Chloratum, lub Unimer Baby NaCl 

Postępowanie farmakologiczne w przypadku alergicznych chorób oczu

W przypadku chorób alergicznych oczu, oprócz eliminowania alergenu wywołującego objawy, należy zastosować postępowanie niefarmakologiczne. Dodatkowo, w razie potrzeby, po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą można sięgnąć po leki dostępne w aptece na bez recepty. Leki te występują w dwóch postaciach:

• w kroplach do oczu – do stosowania miejscowego,
• w tabletkach do stosowania doustnego.

Oprócz tego na rynku dostępne są leki przeciwalergiczne, stosowane w niektórych przypadkach alergicznego zapalenia spojówek, które dostępne są tylko na receptę i są zlecane przez lekarza.

Leki oczne do stosowania w przypadku alergicznego zapalenia spojówek

Na rynku dostępne są liczne preparaty (leki OTC i wyroby medyczne) w postaci kropli do oczu. Preparaty te polecane są w przypadku alergicznego zapalenia spojówek. Produkty te zawierają między innymi:

• Kromoglikan sodu 
  -Kromoglikan sodu to substancja o działaniu przeciwalergicznym. Związek ten stabilizuje błony komórkowe mastocytów oraz blokuje kanałów wapniowych. W wyniku tego następuje zahamowanie uwalniania mediatorów reakcji alergicznej co prowadzi co zmniejszenia reakcji alergicznej. 
  -Kromoglikan sodu znajduje się w takich lekach jak: Allergo-Comod, Allergocrom, Polcrom
  
  
• Chlorowodorek azelestyny
  -Azelestyna, to substancja lecznicza z grupy leków przeciwhistaminowych. Blokuje ona receptory H1 i dodatkowo hamuje uwalnianie mediatorów stanu zapalnego z komórek tucznych. W wyniku tego zmniejsza reakcję alergiczną, w tym alergiczne zapalenie spojówek.
  -Azelestyna znajduje się w takich lekach jak: Azelastin COMOD, Allergodil
  
  
• Ektoinę
  -Ektoina łagodzi zaczerwienienie, swędzenie i łzawienie oczu, chroni oczy przed alergenami i zmniejsza ich szkodliwe oddziaływanie. Ponadto przyspiesza regenerację spojówki.
  -Ektoina zawarta jest między innymi w takich preparatach jak: Alectoin, Ektin 

Alergiczne zapalenie spojówek – leki doustne

Na aptecznych pólkach dostępne są liczne leki, występujące w postaci tabletek, zawierające w swoim składzie substancje przeciwhistaminowe. Leki te, poprzez swój mechanizm działania, blokują receptory histaminowe i tym samych hamują uwalnianie histaminy – jednego z głównych mediatorów reakcji alergicznej. Leki te powodują zmniejszenie reakcji alergicznej oraz ustąpienie objawów alergicznego zapalenia spojówek.

Do tych leków zalicza się między innymi:

• Leki zawierające cetyryzynę np.: Allertec WZF, Amertil
• Leki zawierające loratadynę np: Claritine allergy, Loratan 
• Leki zawierające feksofenatydynę np.: Allegra
• Leki zawierające Desloratadynę np: Alergo Teva, Aleric Deslo Active
• Leki zawierające Lewocetyryzynę np: Contrahist Allergy, Lirra Gem, Zyx Bio

Podsumowując, alergiczne zapalenie spojówek jest schorzeniem bardzo często występującym. W większości przypadków nie zagraża widzeniu, niemniej jednak jest bardzo uciążliwe i utrudniające codzienne funkcjonowanie. Dlatego też, osoby cierpiące na alergiczne zapalenie spojówek powinny skonsultować swoje schorzenie z lekarzem okulistą, stosować się do jego zaleceń oraz ograniczyć w miarę możliwości kontakt z alergenami. Jeżeli natomiast objawy alergii się pojawią, wtedy pacjenci powinni zastosować odpowiednie postępowanie niefarmakologiczne oraz właściwe leczenie za pomocą miejscowych leków ocznych oraz doustnych leków zawierających substancje przeciwhistaminowe. W przypadku intensywnych i bardzo uciążliwych objawów, które nie mijają i nie ustępują, a wręcz nasilają się, konieczne jest jak najszybsze skonsultowanie się z lekarzem.

Literatura:
1. Bogacka E. Leczenie alergicznych chorób oczu. Alergia, Astma. Immunol 2004, 9, supl. 2, 53-57.
2. Bogacka E., Kontaktowe zapalenie spojówek i skóry powiek i CBC (Contact Blepharo-Conjuncitivis) na podstawie opisu 2 przypadków, Alergia Astma Immunologia 2018, 23, 3, 157-159
3. Figura B., Alergiczne zapalenie spojówek, Farmakoterapia, 2009, luty
4. Groblewska A., Wiosenne i atopowe zapalenie rogówki i spojówek, 2014, 1, 2, 114-119
5. Mario La Rosa et al., Allergic conjunctivitis: a comprehensive review of the literature, Italian Journal of Pediatrics 2013, 39:18
6. Sanchez M.C., et al Allergic Conjunctivitis J Investig Allergol Clin Immunol 2011, 21, 2, 1-19
7. Stanowisko grupy ekspertów Polskiego Towarzystwa Alergicznego i Polskiego Towarzystwa Okulistycznego. W sprawie diagnostyki i leczenia alergicznych chorób narządu wzroku.