DHA w ciąży – dlaczego suplementacja jest konieczna?

Kwas DHA (dokozaheksaenowy)

Szczególne znaczenie dla prawidłowego przebiegu ciąży i rozwoju dziecka mają długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe (LC-PUFA) a spośród nich kwas dokozaheksaenowy – czyli DHA. Dlaczego?

Kwas dokozaheksaenowy jest jednym z najważniejszych kwasów tłuszczowych budujących tkankę nerwową człowieka. Stanowi do 97% wszystkich kwasów ω-3 znajdujących się w tej tkance i do 60 % wszystkich kwasów tłuszczowych budujących błony komórkowe neuronów. Ze względu na to właściwa podaż DHA w czasie ciąży pełni kluczową rolę w prawidłowym rozwoju układu nerwowego dziecka w życiu prenatalnym. Co więcej DHA dostarczany dziecku w życiu płodowym i po porodzie wpływa na właściwe funkcjonowanie układu nerwowego dziecka, warunkuje rozwój psychomotoryczny i poznawczy dziecka.

Kwas dokozaheksaenowy jest również składnikiem błon komórkowych siatkówki oka. Stanowi 95% wszystkich kwasów ω-3 obecnych w siatkówce. Dlatego też odpowiednia podaż DHA w czasie ciąży warunkuje rozwój fotoreceptorów wchodzących w skład siatkówki oka oraz rozwój komórek nerwowych. Komórki te są niezwykle ważne, warunkują odbieranie obrazów i ostrość widzenia. 

Właściwości DHA

Kwas dokozaheksaenowy jest ważny nie tylko dla dziecka, ale również dla prawidłowego przebiegu ciąży. Bowiem DHA: 

• Zmniejsza ryzyko porodu przedwczesnego,
• Przedłuża czas trwania ciąży, chroniąc przed porodem przedwczesnym,
• Determinuje właściwą masę urodzeniową dziecka,
• Zmniejsza ryzyko występowania stanu przedrzucawkowego,
• Redukuje ryzyko wystąpienia depresji, cukrzycy typu I, nadciśnienia tętniczego, alergii i astmy.

Największe zapotrzebowanie na długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe a wśród nich na kwas dokozaheksaenowy – występuje w II i III trymestrze ciąży, bo to właśnie wtedy następuje najbardziej intensywny rozwój układu nerwowego dziecka oraz powstają i rozwijają się narządy mowy i wzroku. Dlatego też, szczególnie w tym okresie należy zadbać o właściwą podaż DHA. 

Co prawda kwas dokozaheksaenowy (DHA) może powstawać w organizmie człowieka z kwasu α-linolenowego. Niestety powstające w ten sposób ilości DHA są niewielkie i nie pokrywają zwiększonego zapotrzebowania organizmu na ten związek w czasie ciąży. W związku z tym konieczne jest dostarczanie DHA wraz z dietą. Ale to również nie jest takie proste. Produktami bogatymi w DHA są między innymi tłuste ryby takie jak łosoś, tuńczyk, makrela, sardynka czy śledzie, owoce morza i algi. Niestety spożycie tych produktów wśród kobiet w ciąży (i nie tylko), jest słabe. Dlatego też konieczne jest podawanie odpowiednich preparatów, które zawierają DHA we właściwych, rekomendowanych dawkach. 

Zalecenia ekspertów

Zgodnie z zaleceniami polskich ekspertów w czasie ciąży należy suplementować:

• 200 mg DHA dziennie, jeżeli dieta przyszłej mamy jest bogata w ryby i owoce morza,
• 600 mg DHA dziennie, jeżeli dieta przyszłej mamy nie zawiera ryb i owoców morza,
• 1000 mg DHA dziennie, jeżeli występuje ryzyko porodu przedwczesnego konieczne.

Na naszym rynku jest bardzo dużo preparatów (tabela poniżej), przeznaczonych dla kobiet w ciąży, zawierających, oprócz witamin i składników mineralnych kwas dokozaheksaenowy (przegląd produktów - tabela). Niektóre produkty, razem z DHA zawierają EPA – czyli kwas eikozapentaenowy. EPA wpływa na ekspresję mRNA i produkcję białek transportujących kwasy tłuszczowe (np. DHA) do łożyska, do komórek płodu i do rozwijających się komórek układu nerwowego dziecka. Czyli EPA wspiera transport DHA do łożyska i do komórek płodu i tym samym korzystnie wpływa na rozwój dziecka.