Fitosterole. Czym są i jaką rolę pełnią w organizmie?

Żywność zawiera wiele różnych składników, które mają pozytywne działanie na ludzkie zdrowie. Wśród nich można wyróżnić fitosterole. Spożycie odpowiedniej ilości takich substancji pozwala na poprawienie wielu parametrów związanych z funkcjonowaniem organizmu. Są one zawarte w wielu ogólnodostępnych produktach.

Fitosterole są zawarte w wielu różnych produktach, głównie w oleju rzepakowym czy nasionach. Działają pozytywnie na zdrowie osób, które przyjmują dużo cholesterolu. Pozwalają na zmniejszenie ryzyka wystąpienia konkretnych chorób. Czym dokładnie są te związki? Na czym dokładnie polega ich działanie?

Panawit Multiwitamina - 60 tabl. - cena, opine, działanie

32,99 zł

Spis treści

Czym są fitosterole?

Fitosterole to składniki błon komórkowych roślin. Zalicza się do nich związki nasycone i nienasycone. Takie substancje znaleźć można głównie w olejach, ale nie tylko. Wchodzą w skład również takich produktów, jak:

olej rzepakowy,
sezam,
otręby ryżowe,
oliwa z oliwek,
pestki słonecznika,
orzechy laskowe, włoskie, migdały,
kukurydza,
sałata,
drożdże,
banany [1].

Fitosterole są analogami cholesterolu. Te pierwsze występują w roślinach, podczas gdy drugie – w produktach pochodzenia zwierzęcego. Obie substancje strukturalnie są dość podobne – mają jądro steroidowe, grupę 3β hydroksylową oraz podwójne wiązanie między piątym i szóstym atomem węgla. Fitosterole różnią się na kilka rodzajów. Każdy z nich jest obecny w nieco innych produktach żywnościowych [2].

Główna różnica pomiędzy fitosterolami a cholesterolem polega na tym, że pierwsze związki są bogatsze o grupę metylową bądź etylową. W ich przypadku występują również dodatkowe wiązania podwójne. Fitosterole dzielą się na sterole i stanole [3].

Wyróżnia się m.in. takie rodzaje fitosteroli, jak:

sitosterol,
kampesterol,
∆7–stigmasterol,
awenasterol,
β-sitosterol,
∆7–awenasterol,
brassikasterol,
stigmasterol.

Mogą one również podlegać estryfikacji pod wpływem działania niektórych kwasów tłuszczowych.

Jak działają fitosterole?

Fitosterole pozwalają na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Im więcej fitosteroli, tym mniej szkodliwego cholesterolu wchłania się w organizmie. Fitosterole są dodawane do wielu wyrobów, mając na celu zmniejszyć ich negatywne działanie na ludzkie zdrowie. Z tego powodu można znaleźć je nawet w napojach mlecznych czy wyrobach cukierniczych.

Nie należy jednak spożywać dowolnych ilości fitosteroli. Na dobę mogą to być jedynie 2-3 g. Jeśli spożyjesz ich więcej, w Twojej krwi zmniejszy się stężenie witamin. To właśnie z tego powodu nie poleca się podawania produktów bogatych w fitosterole małym dzieciom [4].

Pozytywne działanie fitosteroli na poziom cholesterolu we krwi udowodniły liczne badania [5]. Są to substancje zdrowe, które przyjmowane w odpowiednich ilościach pozwalają na zachowanie prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Fitosterole w walce z chorobami

Fitosterole mają pozytywne działanie na organizm, które objawia się również poprzez zapobieganie wystąpieniu wielu chorób. Mowa tu m.in. o takich schorzeniach, jak:

otyłość,
nieswoiste zapalenia jelit,
niealkoholowe stłuszczenie wątroby.

Fitosterole obniżają poziom cholesterolu, a więc zmniejszają ryzyko wystąpienia różnego rodzaju chorób powiązanych właśnie z tym związkiem. Fitosterole mogą wykazywać działanie przeciwnowotworowe czy antyoksydacyjne. Ich regularne spożywanie znacznie poprawia zdrowie całego organizmu. Co więcej, fitosterole są wykorzystywane również w kosmetologii. Wówczas działają one od zewnątrz, poprawiając kondycję skóry czy włosów.

Fitosterole poprawiają parametry biochemiczne krwi dotyczące transportu lipidów oraz metabolizmu [6]. Badania nad dokładnym działaniem fitosteroli na konkretne organy wciąż są prowadzone. Są to bowiem związki o bardzo ciekawych właściwościach.

Przypisy:

Autor

mgr farm. Szymon Dybalski

Ukończył studia na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 5 lat wykonuje swój zawód mając czynny kontakt z pacjentem, przy czym od 4 lat pełni funkcję specjalisty w dziedzinie farmacji w Aptece Melissa, udzielając pacjentom merytorycznych wideoporad oraz publikując eksperckie artykuły w Strefy Wiedzy. W pracy farmaceuty najbardziej ceni sobie kontakt z pacjentem, możliwość niesienia pomocy oraz rozwiewania wątpliwości dotyczących zamienników leków, dawkowania, realizacji recept i innych nurtujących kwestii związanych z farmakoterapią. Dziedziną, w której się kształci i wciąż poszerza swoją wiedzę jest prawo farmaceutyczne. Czas poza pracą uwielbia spędzać z rodziną, a w wolnych chwilach stawia na aktywność – zazwyczaj wybiera bieganie, wspinaczkę oraz długie spacery z psem, dzięki któremu zainteresował się tematem zwierzęcej behawiorystyki.

Podobne wpisy