Jak zwalczyć objawy przeziębienia u dzieci i dorosłych?

Czym jest przeziębienie?

Przeziębienie to łagodna infekcja wirusowa, najczęściej wywołana przez rinowirusy, która atakuje górne drogi oddechowe. Objawia się katarem, kaszlem, bólem gardła, stanem podgorączkowym oraz ogólnym osłabieniem. Przeziębienie jest bardzo powszechne, szczególnie w okresach jesienno-zimowych, i może dotykać zarówno dzieci, jak i dorosłych. Choroba ta zwykle trwa od kilku dni do tygodnia i nie wymaga specjalistycznego leczenia, jednak jej objawy mogą być uciążliwe, dlatego warto wiedzieć, jak skutecznie je łagodzić [1].

Sposoby na przeziębienie

Terapia przeziębienia polega przede wszystkim na redukcji objawów oraz wspomaganiu organizmu w walce z wirusami. Nie ma dostępnego leku, który całkowicie wyleczyłby przeziębienie, gdyż wywołują je wirusy, a antybiotyki są wobec nich nieskuteczne. Z tego powodu istotne jest zapewnienie odpowiedniego nawodnienia, odpoczynku oraz stosowanie preparatów, które pomagają złagodzić dolegliwości [1].

1. Odpoczynek i nawadnianie organizmu

Jednym z najważniejszych kroków w zwalczaniu przeziębienia jest odpoczynek. Zarówno organizm dzieci, jak i dorosłych, potrzebuje sił, by walczyć z wirusem. Odpoczynek pomaga oszczędzać energię i przyspiesza regenerację organizmu. U dzieci warto zadbać o to, aby miały spokojne i ciche miejsce do snu i wypoczynku [1, 2].

Nawodnienie jest kluczowe, ponieważ przeziębienie często prowadzi do utraty płynów przez gorączkę lub zwiększoną ilość wydzieliny z dróg oddechowych. Dzieci i dorośli powinni pić dużo wody, herbat ziołowych (np. rumianku, lipy) oraz bulionów, które nie tylko nawadniają, ale też działają kojąco na gardło. Warto unikać napojów gazowanych oraz słodzonych, które mogą podrażniać gardło [1, 2].

2. Leki bez recepty na objawy przeziębienia

W aptekach dostępnych jest wiele preparatów, które pomagają łagodzić objawy przeziębienia. Należą do nich m.in.:

• Leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe: Paracetamol lub ibuprofen są zalecane zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Pomagają one obniżyć gorączkę oraz złagodzić bóle mięśni i głowy. W przypadku dzieci należy dokładnie sprawdzać dawkowanie, kierując się wagą i wiekiem dziecka. THERAFLU EXTRA GRIP* to preparat wieloskładnikowy w formie proszku do rozpuszczania, stosowany w leczeniu aż 8 objawów grypy i przeziębienia, takich jak gorączka, bóle głowy, mięśni i stawów, katar oraz obrzęk i przekrwienie błony śluzowej nosa. Paracetamol, będący składnikiem leku, ma właściwości przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Fenylefryna obkurcza błony śluzowe nosa i zatok, a feniramina działa przeciwalergicznie, łagodząc objawy takie jak kichanie, swędzenie oraz przekrwienie błon śluzowych nosa i zatok. Lek zaczyna działać już w 10 minut. Z kolei Theraflu Complete* zawiera 2 substancje czynne: paracetamol i kofeinę. Paracetamol działa przeciwbólowo i przeciwgorączkowo, kofeina zaś pobudzająco na ośrodkowy układ nerwowy, dodatkowo nasilając działanie przeciwbólowe paracetamolu. [3].
• Leki na kaszel: W zależności od rodzaju kaszlu (suchy lub mokry) dostępne są różne syropy i krople na kaszel. Syrop Sinecod* służy do łagodzenia kaszlu o różnym pochodzeniu, w tym kaszlu związanego z Covid-19 lub krztuścem. Jego substancją czynną jest cytrynian butamiratu, który działa przeciwkaszlowo, choć nieopioidowo. Syrop ma szeroki indeks terapeutyczny i jest dobrze tolerowany przez dzieci już od 3 roku życia. Zaczyna działać już w 5 minut. Z kolei Sinecod w postaci kropli doustnych* to lek również zawierający butamirat, który hamuje odruch kaszlu i jednocześnie rozszerza oskrzela. Krople są odpowiednie dla dzieci i niemowląt już po skończonym 2 miesiącu życia. Nie powodują uzależnienia i mają mniej skutków ubocznych w porównaniu do opioidowych leków na kaszel. Preparat przeznaczony jest do objawowego leczenia kaszlu niezależnie od jego przyczyny [4].
• Krople i spraye do nosa: Katar podczas przeziębienia może być szczególnie uciążliwy, zwłaszcza u dzieci. Spraye do nosa z soli fizjologicznej lub wody morskiej pomagają oczyścić nos i ułatwiają oddychanie. Praktycznym rozwiązaniem są także leki w formie sprayu. Otrivin* to aerozol do nosa, który został stworzony do leczenia nadmiernego przekrwienia błony śluzowej nosa występującego przy przeziębieniu, katarze siennym, alergicznym zapaleniu błony śluzowej nosa oraz zapaleniu zatok. Spray zaczyna działać już w 2 minuty, odblokowując nos i nawilżając błonę śluzową. Dla osób preferujących większy komfort i efekt chłodzenia dostępny jest Otrivin Menthol* z innowacyjną końcówką. Natomiast dla najmłodszych pacjentów opracowano Otrivin dla dzieci* [5].
• Inhalacje: U starszych dzieci i dorosłych można stosować inhalacje z soli fizjologicznej lub dodatkiem olejków eterycznych, takich jak eukaliptusowy czy miętowy, które łagodzą objawy zapalenia dróg oddechowych [2].

3. Domowe metody łagodzenia objawów przeziębienia

Wiele domowych sposobów na przeziębienie jest skutecznych i bezpiecznych zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Oto kilka z nich:

• Miód i cytryna: Składniki miodu wspomagają walkę z drobnoustrojami, a cytryna dostarcza witaminy C, która wspiera układ odpornościowy. Ciepła herbata z miodem i cytryną to doskonały sposób na wsparcie łagodzenia bólu gardła.
• Czosnek: Allicyna zawarta w czosnku jest naturalnym antybiotykiem. Spożywanie go na surowo lub w postaci pasty z miodem może wspomóc walkę z wirusem. Aby przemycić czosnek do diety dzieci, warto dodać go do zupy lub sosów, aby złagodzić jego ostry smak.
• Syrop z cebuli: Jest to tradycyjny, domowy sposób na kaszel. Wystarczy pokroić cebulę w plasterki, zasypać cukrem lub miodem i odstawić na kilka godzin. Powstały syrop pomaga łagodzić kaszel.
• Kąpiel z dodatkiem olejków eterycznych: Dodanie kilku kropli olejku eukaliptusowego lub lawendowego do ciepłej kąpieli może pomóc w odetkaniu zatok i złagodzeniu bólów mięśniowych [1, 6].

Wzmocnienie układu odpornościowego

Aby zapobiegać częstym infekcjom, warto zadbać o wzmocnienie układu odpornościowego zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Kluczowe są tutaj:

• Zdrowa dieta: Codzienne spożywanie warzyw i owoców bogatych w witaminę C (np. cytrusy, papryka, brokuły), witaminę D (ryby, jajka) oraz cynk (orzechy, nasiona) wspiera układ odpornościowy.
• Aktywność fizyczna: Regularny ruch na świeżym powietrzu poprawia krążenie krwi i zwiększa odporność organizmu. U dzieci warto dbać o codzienne spacery, nawet w chłodniejsze dni, by uodpornić je na zmiany temperatury.
• Wysypianie się: Zarówno dzieci, jak i dorośli powinni dbać o odpowiednią ilość snu. Organizm regeneruje się w nocy, a brak snu może osłabić układ odpornościowy i zwiększyć podatność na infekcje.
• Suplementy diety: W okresie zwiększonego ryzyka przeziębień warto rozważyć suplementację witaminy D, która odgrywa kluczową rolę w funkcjonowaniu układu odpornościowego. U dzieci i dorosłych mogą być również pomocne preparaty z tranem lub probiotyki, które wspierają odporność [7].
• Leki: Rutinoscorbin* to preparat stosowany w przypadkach niedoboru lub zwiększonego zapotrzebowania na witaminę C, na przykład podczas przeziębień lub infekcji wirusowych, w tym grypy. Lek pomaga również przy problemach z nadmierną przepuszczalnością naczyń krwionośnych. Zawarty w nim rutozyd wzmacnia ściany naczyń, zmniejszając ich przepuszczalność, a także chroni witaminę C przed utlenianiem, co wydłuża jej działanie. Witamina C działa jako przeciwutleniacz i bierze udział w wielu procesach metabolicznych, takich jak synteza kolagenu, hemoglobiny oraz ułatwienie przyswajania żelaza. Większą dawkę witaminy C zawiera Rutinoscorbin Witamina C Forte*, który pomaga w skracaniu czasu trwania przeziębienia i łagodzeniu objawów [8].

Przeziębienie - kiedy udać się do lekarza?

Chociaż większość przypadków przeziębienia można leczyć w domu, są sytuacje, w których niezbędna jest konsultacja lekarska. Należy zwrócić uwagę na takie symptomy jak:

• Wysoka gorączka (powyżej 39°C) trwająca dłużej niż trzy dni.
• Trudności z oddychaniem lub silny kaszel, który nie ustępuje mimo stosowania domowych metod.
• Silny ból ucha lub zatok, który może świadczyć o rozwijającej się infekcji bakteryjnej.
• U dzieci: brak apetytu, ospałość, brak reakcji na leki przeciwgorączkowe oraz odwodnienie (rzadkie oddawanie moczu, sucha skóra).

W takich przypadkach lekarz może zalecić dodatkowe badania lub włączyć leczenie antybiotykami, jeśli stwierdzi infekcję bakteryjną [1].

Zwalczanie objawów przeziębienia, zarówno u dzieci, jak i dorosłych, opiera się głównie na domowych metodach i lekach dostępnych bez recepty. Odpoczynek, prawidłowe nawodnienie i stosowanie sprawdzonych środków naturalnych mogą znacznie złagodzić przebieg choroby. Ważne jest również wzmacnianie odporności poprzez zdrową dietę, aktywność fizyczną i odpowiednią ilość snu. W przypadku cięższych objawów warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć poważniejsze infekcje.

Theraflu ExtraGRIP 650 mg + 10 mg + 20 mg, proszek do sporządzania roztworu doustnego. Jedna saszetka zawiera: paracetamol (Paracetamolum) 650 mg chlorowodorek fenylefryny (Phenylephrini hydrochloridum) 10 mg maleinian feniraminy (Pheniramini maleas) 20 mg Wskazania do stosowania: Leczenie objawów grypy i przeziębienia, takich jak: gorączka, dreszcze, bóle mięśni, bóle kostno - stawowe, bóle głowy, obrzęk i przekrwienie błony śluzowej nosa, nadmierna wydzielina śluzowa z nosa, kichanie. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o. 30.11.2023

Theraflu Complete 500 mg + 65 mg, tabletki powlekane 1 tabletka zawiera: 500 mg paracetamolu (Paracetamolum), 65 mg kofeiny (Coffeinum). Wskazania do stosowania: Lek działa przeciwbólowo w bólach głowy, gardła, migrenach, bólach zębów, bólach kostnych, stawowych i mięśniowych oraz bólach menstruacyjnych. Theraflu Complete może być stosowany w przeziębieniach i stanach grypopodobnych. Działa przeciwgorączkowo. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o. 22.09.2023

Sinecod 1,5 mg/ml, syrop. Jeden ml syropu zawiera 1,5 mg butamiratu cytrynianu (Butamirati citras). Wskazania do stosowania: objawowe leczenie kaszlu różnego pochodzenia. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o. 01.12.2023

Sinecod 5 mg/ml, krople doustne, roztwór. Jeden ml roztworu (20 kropli) zawiera 5 mg butamiratu cytrynianu (Butamirati citras). Wskazania do stosowania: objawowe leczenie kaszlu różnego pochodzenia. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o. 04.12.2023

Otrivin 1 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór. Jeden ml roztworu zawiera 1 mg ksylometazoliny chlorowodorku (Xylometazolini hydrochloridum). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: benzalkoniowy chlorek. Każda dawka aerozolu zawiera 0,014 mg chlorku benzalkoniowego, co odpowiada 0,1 mg chlorku benzalkoniowego w 1 ml roztworu. Wskazania do stosowania: Nadmierne przekrwienie błony śluzowej nosa występujące w przebiegu przeziębienia, kataru siennego, alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa, zapalenia zatok. Produkt leczniczy ułatwia odpływ wydzieliny z zapalnie zmienionych zatok przynosowych. Dzięki zmniejszaniu przekrwienia błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej może być stosowany wspomagająco w zapaleniu ucha środkowego. Otrivin ułatwia wziernikowanie nosa. Otrivin jest przeznaczony do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 12 lat. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o 02.02.2024

Otrivin Menthol 1 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór Jeden ml roztworu zawiera 1 mg ksylometazoliny chlorowodorku. Jedna dawka aerozolu zawiera 0,14 mg ksylometazoliny chlorowodorku. Substancje pomocnicze o znanym działaniu: 2,75 mg/ml makrogologlicerolu hydroksystearynian (olej rycynowy uwodorniony polioksylenowany). Wskazania do stosowania: Nadmierne przekrwienie błony śluzowej nosa występujące w przebiegu przeziębienia, kataru siennego, alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa, zapalenia zatok. Produkt leczniczy ułatwia odpływ wydzieliny z zapalnie zmienionych zatok przynosowych. Dzięki zmniejszaniu przekrwienia błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej może być stosowany wspomagająco w zapaleniu ucha środkowego. Produkt ułatwia wziernikowanie nosa. Otrivin Menthol jest przeznaczony do stosowania u dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 12 lat. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o 22.09.2023

Otrivin dla dzieci 0,5 mg/ml, aerozol do nosa, roztwór. Jeden ml roztworu zawiera 0,5 mg ksylometazoliny chlorowodorku (Xylometazolini hydrochloridum). Substancja pomocnicza o znanym działaniu: benzalkoniowy chlorek. Wskazania do stosowania: Nadmierne przekrwienie błony śluzowej nosa występujące w przebiegu przeziębienia, kataru siennego, alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa, zapalenia zatok. Produkt leczniczy ułatwia odpływ wydzieliny z zapalnie zmienionych zatok przynosowych. Dzięki zmniejszaniu przekrwienia błony śluzowej jamy nosowo-gardłowej może być stosowany wspomagająco w zapaleniu ucha środkowego. Otrivin dla dzieci ułatwia wziernikowanie nosa. Otrivin dla dzieci jest przeznaczony do stosowania u dzieci w wieku od 2 do 11 lat. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o 08.12.2023

RUTINOSCORBIN 25 mg + 100 mg, tabletki powlekane. Jedna tabletka zawiera 25 mg rutozydu (Rutosidum) - w postaci rutozydu trójwodnego i 100 mg Acidum ascorbicum (kwasu askorbowego). Wskazania do stosowania: w stanach niedoboru kwasu askorbowego. W stanach zwiększonego zapotrzebowania na kwas askorbowy (przeziębienia, zakażenia wirusowe, w tym grypa). Pomocniczo w nadmiernej przepuszczalności naczyń. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o. 21.11.2023

Rutinoscorbin Witamina C Forte 500 mg, kapsułki o przedłużonym uwalnianiu, twarde. Jedna kapsułka zawiera 500 mg kwasu askorbowego. Wskazania do stosowania: w zapobieganiu i leczeniu stanów niedoboru witaminy C (niedobory witaminy C mogą wystąpić podczas ciąży i laktacji, u palących, u ludzi w podeszłym wieku), w stanach stresu, podczas stosowania niektórych rodzajów diet np. diety eliminacyjnej, u osób regularnie spożywających alkohol, w celu utrzymania odporności na infekcje oraz zmniejszania dolegliwości związanych z przeziębieniem i skrócenia czasu trwania choroby,w leczeniu i profilaktyce paradontozy, próchnicy, zapalenia dziąseł, szkorbutu, pomocniczo: w stanach obniżonej odporności organizmu, w leczeniu niedokrwistości, aby przyspieszyć proces gojenia i bliznowacenia ran. Podmiot odpowiedzialny: Haleon Poland Sp. z o.o. 04.12.2023

*To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania. Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.

**Artykuł sponsorowany

PM-PL-OTRI-24-00204

Źródła:

1. dr n. med. Mejza F., Przeziębienie - przyczyny, objawy, leczenie i zapobieganie, https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61668,przeziebienie-przyczyny-objawy-leczenie-i-zapobieganie [dostęp 09.10.2024]
2. dr n. med. Mejza F., Najważniejsze zalecenia dla przeziębionych, https://www.mp.pl/pacjent/grypa/przeziebienie/61677,najwazniejsze-zalecenia-dla-przeziebionych [dostęp 09.10.2024]
3. https://www.theraflu.pl/produkty/theraflu-extragrip/ [dostęp 09.10.2024]
4. https://sinecod.com/pl-pl/ [dostęp 09.10.2024]
5. https://www.otrivin.pl/ [dostęp 09.10.2024]
6. Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., 2007. Fitoterapia i leki roślinne. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa,. ISBN-978-83-200-3401-1
7. Medycyna Praktyczna, Odporność - od czego zależy?, https://www.mp.pl/pacjent/dieta/wywiady/90034,od-czego-zalezy-odpornosc [dostęp 09.10.2024]
8. https://www.rutinoscorbin.pl/witamina-c-forte/ [dostęp 09.10.2024]