Leki przeciwzapalne
Wśród niesteroidowych leków przeciwzapalnych dostępnych bez recepty są preparaty bazujące na znanym od dawna kwasie acetosalicylowym oraz te nieco nowszej generacji, oparte na: paracetamolu, ibuprofenie i naproksenie. Każda z wymienionych substancji stosowanych w lekach przeciwzapalnych ma nieco inne natężenie działania przeciwzapalnego, ale jednocześnie także przeciwbólowego i przeciwgorączkowego oraz odmienny czas wchłaniania się w organizmie i utrzymywania się efektu terapeutycznego. Różne są też ewentualne działania niepożądane, a co najważniejsze – substancje te sprzedawane są w postaci leków przeciwzapalnych o różnych nazwach. Warto znać zatem kilka podstawowych informacji na temat każdej z nich.
Na zęby, żołądek, stawy... Rodzajów leków przeciwzapalnych jest mnóstwo. Czym się od siebie różnią? Które z nich są najodpowiedniejsze na męczące nas dolegliwości?
Kwas acetosalicylowy - nie tylko na przeziębienie
Stosowany od prawie dwóch wieków. Znajduje się on między innymi w popularnej Aspirynie i Polopirynie. Działa przeciwzapalnie, obniża gorączkę i uśmierza ból. Jego działanie odczuwalne jest dość szybko, bo już nawet przed upływem 30 minut od momentu zażycia, ale najlepsze efekty daje dopiero kilka godzin później. Uwaga! Kwasu acetosalicylowego nie podaje się dzieciom.
Paracetamol - nie tylko na gorączkę
Ten środek jest najskuteczniejszy w leczeniu bólu głowy i obniżaniu gorączki. Działa po 30 - 45 minutach od momentu zaaplikowania, a efekt terapeutyczny utrzymuje się przez kilka godzin. Ogromną jego zaletą jest to, że jest najłagodniejszy, ze wszystkich omawianych tu środków, dla układu pokarmowego. Mogą go przyjmować nawet dzieci i osoby cierpiące na wrzody żołądka. Paracetamol hamuje wytwarzanie mediatorów zapalenia głównie na poziomie mózgu. Taki sposób działania sprawia, że substancja ta - wbrew przekonaniu niektórych - nie jest tak naprawdę wcale lekiem przeciwzapalnym. Nie powstrzymuje bowiem rozwoju procesów chorobowych, a zwalcza ich objawy – łagodzi gorączkę i ból. Pomimo tego, że lek uważany jest za bezpieczny, nie wolno go przedawkować. Przekroczenie dozwolonych 4 gramów na dobę jest toksyczne, zagraża wątrobie i nerkom.
Naproksen - nie tylko na bóle mięśniowe
Jest najsilniejszym lekiem przeciwzapalnym w wymienionej grupie. Przynosi świetne efekty w zwalczaniu bólu i generującego go procesu zapalnego. Obniża również gorączkę. Do jego zastosowania wskazane są bóle o niewielkim i średnim natężeniu, takie jak bóle menstruacyjne, migrenowe, bóle zębów, związane z infekcjami (podczas grypy i przeziębienia) bóle mięśni, a także te występujące przy chorobie zwyrodnieniowej stawów. Naproksen bywa też stosowany jako lek przeciwzapalny w chorobach reumatycznych. Niewątpliwą jego zaletą jest długotrwałość działania. Wystarczy go przyjmować dwa razy na dobę. Lek jest raczej bezpieczny. Nie powinni go stosować jedynie ci, którzy mają wrzody żołądka i / lub dwunastnicy, osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi oraz uczulone na tę substancję.
Ibuprofen - nie tylko na ból głowy
Ten lek ma silne działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe, gorzej jednak radzi sobie z gorączką. Zaczyna działać przed upływem 60 minut od zażycia i efektywnie leczy przez blisko 8 godzin. Bardzo dobrze sprawdza się jako uśmierzacz bólu głowy, zębów, mięśni i bólów wynikających z chorób reumatycznych. Pomaga także w bólach kręgosłupa, bólach pourazowych i nerwobólach. Łagodzi dolegliwości menstruacyjne oraz te występujące w przypadku przeziębienia czy grypy. Ibuprofen, tak jak każdy preparat z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, może powodować pewne problemy z układem pokarmowym. Istnieje ryzyko powstawania owrzodzeń żołądka i dwunastnicy. Jest ono jednak o wiele mniejsze niż przy stosowaniu na przykład kwasu acetylosalicylowego. Ibuprofen jest substancją o działaniu przeciwzapalnym najlepiej tolerowaną przez organizm ludzki. Z tego względu jest on zalecany przez Światową Organizację Zdrowia oraz Europejską Unię Przeciwreumatyczną. Ostrożność muszą zachować jedynie osoby z niewydolnością nerek lub wątroby.
Pomimo tego, że wymienione powyżej leki przeciwzapalne są dostępne w aptekach bez recepty, trzeba zdawać sobie sprawę z ich działań zarówno leczniczych, jak i efektów niepożądanych. Warto przed zakupem zasięgnąć porady u lekarza lub farmaceuty, który pomoże dobrać lek do konkretnej sytuacji.
mgr farm. Izabela Kurowska
Przedmiotem jej zainteresowań od zawsze było zdrowie - ukończyła więc studia farmaceutyczne na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz studia podyplomowe w zakresie dietetyki w Szkole Biznesu i Nauk o Zdrowiu. Jej wykształcenie, a także poczucie misji w niesieniu pomocy ludziom, zaowocowały praktycznym, wieloletnim doświadczeniem w pracy z pacjentami aptek oraz z osobami zmagającymi się z problemami zdrowotnymi, wynikającymi z takich schorzeń jak nadwaga czy otyłość. Swoją postawą – w pracy i poza nią – promuje holistyczne podejście do zdrowego stylu życia, obejmującego zarówno właściwe żywienie, jak i aktywność fizyczną.
W Aptece Melissa pełni między innymi funkcję eksperta w Strefie Wiedzy, dzieląc się swoimi wskazówkami i spostrzeżeniami w przystępny sposób, w ramach artykułów poradnikowych. Prywatnie jest mamą dwójki dzieci, w których na co dzień stara się zaszczepić pasję do zdrowego stylu życia. Sama w wolnym czasie biega i ćwiczy z kettlebell, a dodatkowo rozwija swoją kolejną pasję, związaną z kosmetologią – a mianowicie pasję do naturalnej pielęgnacji twarzy i ciała.