Łojotokowe zapalenie skóry (ŁZS). Jak je rozpoznać?

Łojotokowe zapalenie skóry – czym jest?

Łojotokowe zapalenie skóry, w skrócie ŁZS, to przewlekła choroba, która pojawia się sezonowo, najczęściej jesienią i zimą. Jest jedną z najczęściej występujących dolegliwości skóry. Cierpi na nią od 1 do 3 % populacji oraz od 34 do 83% osób z upośledzeniem układu odpornościowego. Co istotne, z ŁZS zmagają się zarówno dorośli, jak i dzieci. Szczyty zachorowań przypadają kolejno na okres niemowlęcy, dojrzewania i wczesnej dorosłości. Co ciekawe, choroba częściej dotyka mężczyzn niż kobiety.

Według wyników badań i obserwacji specjalistów za łojotokowe zapalenie skóry odpowiedzialne są:

• zbyt intensywna aktywność gruczołów łojowych, 
• obecność bakterii drożdżopodobnych Malassezia furfur.

Jednak rozwój tej choroby wskazuje, że może mieć ona związek np. z przyjmowaniem leków takich jak psoraleny, haloperydol, sole złota czy chloropromazyna, niewłaściwą dietą, stresem, spożywaniem alkoholu, zaburzeniami hormonalnymi i wahaniami nastroju.

Choć ŁZS występuje zazwyczaj u osób zdrowych, może towarzyszyć także pacjentom cierpiącym np. na HIV, schorzenia neurologiczne, takie jak choroba Parkinsona, depresję i nowotwory. Jednocześnie warto pamiętać, że ta choroba skóry nie jest związana z alergią.

Typowe objawy łojotokowego zapalenia skóry – jakie występują?

Aby móc przeciwdziałać łojotokowemu zapaleniu skóry, warto najpierw dowiedzieć się, jakie objawy daje. Dzięki temu będziesz mógł szybko zareagować. Zaczniesz stosowne leczenie, zanim dolegliwości się zaostrzą i uniemożliwią codzienne funkcjonowanie.

Typowymi symptomami ŁZS są:

• zmiany rumieniowo-złuszczające,
• świąd,
• nadmierna ilość łoju,
• przerzedzenie włosów,
• stan zapalny skóry,
• ciemieniucha, czyli białe lub żółte łuski na owłosionej części głowy – występuje głównie u niemowląt.

Zmiany towarzyszące łojotokowemu zapaleniu skóry mogą pojawić się na skórze głowy, klatki piersiowej, górnej okolicy pleców, małżowin usznych i fałd nosowo-wargowych. Dodatkowo objawy choroby można zauważyć na brwiach, w zgięciach kolanowych i pachwinach.

Łojotokowe zapalenie skóry – jak zdiagnozować?

Jeśli zauważyłeś u siebie objawy, które mogą świadczyć o łojotokowym zapaleniu skóry, należy niezwłocznie zgłosić się do dermatologa. Rozpoznanie choroby polega na przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem i obejrzeniu zmian skórnych.

Jednak zdarza się, że specjaliści zlecają dodatkowo zrobienie biopsji i pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Takie postępowanie jest wymagane, jeśli istnieje podejrzenie łuszczycy lub zmiany skórne mają charakter wyprysków. Dzięki temu można wykluczyć inne choroby, które objawiają się nadmiernym łuszczeniem naskórka, i podjąć właściwe leczenie.

Leczenie łojotokowego zapalenia skóry – co należy zrobić?

Zastanawiasz się, jak sobie poradzić z łojotokowym zapaleniem skóry? Wiele zależy od wieku pacjenta, a także lokalizacji zmian i ich stopnia zaawansowania.

• U niemowląt cierpiących na ŁZS rekomendowane jest stosowanie preparatów ze składnikami z grupy emolientów, które wspierają nawilżanie i zmiękczanie skóry. To np. olej mineralny, oliwa z oliwek czy wazelina. Dzięki swoim właściwościom pomagają rozluźnić i usunąć łuski. Produkty należy aplikować na zmiany przed kąpielą, pozostawić na pewien czas, a potem spłukać i wyszorować miękką szczoteczką.
• Na owłosioną skórę głowy u osób dorosłych zaleca się stosowanie szamponów przeciwłupieżowych. Szczególnie rekomendowane są te, które zawierają składniki pomagające złuszczyć naskórek i wspierające działania antybakteryjne, np. siarczek selenu, dziegieć czy olejek z drzewa herbacianego. Jeśli objawy nie mijają, lekarz może zalecić preparaty przeciwgrzybicze, które zawierają np. cyklopiroks lub ketokonazol. Te substancje wspomagają hamowanie rozwoju grzybów.

Natomiast na zmiany występujące na ciele i twarzy u dorosłych przepisywane są leki przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne. O dobór odpowiednich środków należy poprosić dermatologa. Przyjmowanie ich "na własną rękę" może nie być bezpieczne dla zdrowia.

Pamiętaj, że łojotokowe zapalenie skóry to nawracająca choroba, która może pojawić się w najmniej spodziewanym momencie. Dlatego nie bagatelizuj jej objawów i jeśli zauważysz pierwsze symptomy, zacznij działać!