Męskie klimakterium (andropauza) – objawy, przyczyny, leczenie
Co to jest andorpauza? To okres w życiu mężczyzny, określany również jako „męskie klimakterium”, który charakteryzuje się wystąpieniem różnych dolegliwości i symptomów związanych z wieloaspektowymi procesami starzenia się organizmu. Nazwa ta została przełożona wprost z określenia kobiecego klimakterium – czyli menopauzy – co jest często krytykowane, ponieważ mechanizmy starzenia się oraz efekty tych mechanizmów dla organizmu kobiety i mężczyzny nie są jednakowe (dla przykładu – po menopauzie kobieta bezpowrotnie traci płodność, natomiast u mężczyzny taka zmiana nie następuje – płodność jedynie obniża się). Dla zwiększenia przystępności omawianego tematu, w dalszej części tekstu, będziemy posługiwać się terminem „andropauza”, ujmującym zbiór objawów i zmian zachodzących w organizmie mężczyzny najczęściej po 50 roku życia. Zapraszamy do lektury!
49,99 zł
Objawy andropauzy, czyli jak rozpoznać męskie klimakterium
Jeśli wiesz już, co to jest andropauza, warto również zapoznać się z jej objawami – nie tylko po to, by mieć świadomość procesów zachodzących w męskim organizmie po osiągnięciu seniorskiego wieku, ale przede wszystkim dlatego, że znajomość tych objawów pozwoli na zaobserwowanie niepokojącego ich nasilenia i na szybką reakcję medyczną. Niestety, wielu mężczyzn wstydzi się tych zmian, co wiąże się z utratą pewności siebie, a także z obniżeniem poczucia własnej wartości oraz z niechęcią do podzielenia się swoimi wątpliwościami z lekarzem. Warto jednak wiedzieć, że w trakcie andropauzy można podnieść swój komfort życia, niwelując bądź przynajmniej ograniczając uciążliwość objawów. Zanim jednak przejdziemy do omówienia przyczyn całego procesu oraz do przedstawienia sposobów leczenia andropauzy, prezentujemy poniżej przegląd jej objawów, w podziale na symptomy psychiczne i fizyczne.
Fizyczne objawy andropauzy
Wśród fizycznych objawów andropauzy, które odnotowują pacjenci płci męskiej w wieku powyżej 50 roku życia, można wyróżnić:
- problemy z oddawaniem moczu (częste oddawanie moczu, nietrzymanie moczu, uczucie pełnego pęcherza, częste wstawanie w nocy w celu oddawania moczu);
- fizyczne osłabienie organizmu (powiązane z uczuciem ciągłego zmęczenia, zmniejszeniem siły fizycznej, a także ze spadkiem masy mięśniowej);
- przybieranie na wadze (a zwłaszcza nagromadzenie tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha);
- zaburzenia snu (problemy z zasypianiem, wybudzenia nocne, bezsenność lub nadmierna senność);• nasilone bóle reumatyczne, bóle mięśniowe i kostno-stawowe;
- obniżenie libido, problemy z erekcją, problemy z coraz częstszym przedwczesnym wytryskiem, co skutkuje obniżeniem satysfakcji z życia seksualnego;
- nadmierna potliwość, uderzenia gorąca, wzmożone rumienienie się twarzy podczas stresujących sytuacji lub w trakcie wysiłku fizycznego.
Wszystkie te objawy obniżają komfort życia mężczyzny i mogą być sygnałem do pogłębienia diagnostyki w kierunku chorób typowych dla wieku podeszłego: początków osteoporozy, miażdżycy, insulinooporności (stanów przedcukrzycowych) i innych schorzeń.
Psychiczne objawy andropauzy
Wśród psychicznych objawów andropauzy (które dotykają mężczyzn w różnym stopniu i w różnym stopniu wpływają na ich samoocenę i codzienne funkcjonowanie) można wyróżnić:
- uczucie stale lub czasowo towarzyszącego niepokoju, lęku (lęk jest w diagnostyce psychologicznej jako obawa o sytuacje bądź przeszkody życiowe, które jeszcze się nie wydarzyły – w przeciwieństwie do strachu, który pojawia się w momencie wystąpienia realnego zagrożenia czy trudnych okoliczności);
- niską samoocenę, myśli rezygnacyjne, obniżenie poczucia pewności siebie (związane z obniżeniem funkcji seksualnych, ale również z obniżeniem sprawności fizycznej i umysłowej);
- trudności w skupieniu się, zapamiętywaniu, szybkim kojarzeniu faktów;
- zwiększony poziom drażliwości lub długie okresy rozdrażnienia.
Obniżony nastrój, charakteryzujący osoby dotknięte męskim klimakterium, bardzo często jest następstwem fizycznych dolegliwości wymienionych w poprzednim akapicie – bezsenności, bólu, obniżonej sprawności seksualnej. Jeśli jednak zły nastrój, uniemożliwiający normalne funkcjonowanie trwa powyżej dwóch tygodni (a nie jest okazjonalny) warto zgłosić się do lekarza psychiatry lub psychoterapeuty, ponieważ taki stan rzeczy może wskazywać na rozpoczynające się stany depresyjne.
Jakie są przyczyny andropauzy?
Jako przyczyny andropauzy można podać naturalne procesy starzenia się organizmu i związane z nimi następstwa. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim zmiany hormonalne – obniżenie poziomu testosteronu, DHEA (przekształcanego w organizmie do testosteronu i estradiolu), estradiolu (hormonu płciowego), a także melatoniny czy hormonu wzrostu (somatotropiny). Wszystko to skutkuje zmianami w procesach zachodzących w organizmie oraz w pracy organów. Spada waga masy kostnej i mięśniowej (zwiększa się natomiast ryzyko gromadzenia tkanki tłuszczowej), pojawiają się zaburzenia snu, a także zaburzenia funkcji seksualnych, co wprost oddziałuje na pogorszenie się stanu psychicznego. Diagnostyka „męskiego klimakterium” to przede wszystkim badania uwzględniające przyczyny andropauzy – a więc badania poziomu hormonów. Jak w takim razie wygląda leczenie?
Leczenie andropauzy – czy to możliwe?
Generalnie leczenie andropauzy, czyli zespołu dolegliwości wywołanych wahaniami hormonów w organizmie, polega na przywróceniu poziomu tych hormonów do właściwego poziomu. Stosuje się w tym celu hormonalną terapię zastępczą (terapia testosteronowa) lub podawania gonadotropiny kosmówkowej. Obie te metody (a zwłaszcza terapia testosteronowa) pomagają w efekcie wyregulować gospodarkę cukrową, ograniczyć spadek masy mięśniowej, poprawić tężyznę fizyczną i sprawność seksualną. Niezależnie jednak od podjęcia takiego leczenia, andropauza musi być postrzegana jako zespół problemów – i w ten sposób należy ją również leczyć. Jeśli składają się na nią zaburzenia nastroju – wówczas niezbędna może się okazać wizyta u psychoterapeuty. Z kolei nietrzymanie moczu i jego terapia powinny być skonsultowane z urologiem oraz rehabilitantem urologicznym, a kołatanie serca, duszności i ponadprzeciętne obniżenie sprawności – z lekarzem kardiologiem.
Każdy przypadek „męskiego przekwitania” jest indywidualny i każdy z nich charakteryzuje się innymi objawami – właśnie dlatego powinno się do tego problemu podchodzi z dużą dozą empatii i zrozumienia problemu. Najważniejszym jednak jest to, by uświadomić mężczyznom, że nie mają się czego wstydzić – wstyd bowiem znacząco wydłuża drogę do gabinetu lekarskiego, w którym mogą uzyskać fachową pomoc. Osoby, które chciałby dowiedzieć się, jak przebiega z kolei kobiece klimakterium, zapraszamy do artykułu o menopauzie, znajdującego się w sekcji Porady.
mgr farm. Izabela Kurowska
Przedmiotem jej zainteresowań od zawsze było zdrowie - ukończyła więc studia farmaceutyczne na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz studia podyplomowe w zakresie dietetyki w Szkole Biznesu i Nauk o Zdrowiu. Jej wykształcenie, a także poczucie misji w niesieniu pomocy ludziom, zaowocowały praktycznym, wieloletnim doświadczeniem w pracy z pacjentami aptek oraz z osobami zmagającymi się z problemami zdrowotnymi, wynikającymi z takich schorzeń jak nadwaga czy otyłość. Swoją postawą – w pracy i poza nią – promuje holistyczne podejście do zdrowego stylu życia, obejmującego zarówno właściwe żywienie, jak i aktywność fizyczną.
W Aptece Melissa pełni między innymi funkcję eksperta w Strefie Wiedzy, dzieląc się swoimi wskazówkami i spostrzeżeniami w przystępny sposób, w ramach artykułów poradnikowych. Prywatnie jest mamą dwójki dzieci, w których na co dzień stara się zaszczepić pasję do zdrowego stylu życia. Sama w wolnym czasie biega i ćwiczy z kettlebell, a dodatkowo rozwija swoją kolejną pasję, związaną z kosmetologią – a mianowicie pasję do naturalnej pielęgnacji twarzy i ciała.
