Olejki eteryczne. Jak działają i skąd się je pozyskuje?

Czym są olejki eteryczne i jak się je otrzymuje?

Naturalne olejki eteryczne to ciekłe, lotne mieszaniny zawierające od kilkudziesięciu do nawet kilkuset związków chemicznych (przede wszystkim aldehydów, estrów, alkoholi, ketonów oraz terpenów). Są to substancje zapachowe, które nie rozpuszczają się w wodzie, ale dobrze łączą się z olejami i alkoholami. W przemyśle wykorzystuje się je w produkcji wysokiej jakości perfum, a także w kosmetykach.

Olejki eteryczne pozyskuje się ze świeżych lub suszonych części roślin – liści, kwiatów, nasion, łodyg, korzeni czy kory. Najczęściej wykorzystywanym procesem jest destylacja parą wodną. Wówczas produktem ubocznym produkcji są hydrolaty (nazywane również wodami kwiatowymi). Czasami olejki eteryczne produkuje się również w procesie ekstrakcji, wyciskania lub fitolizacji. Do pozyskania 1 litra olejku potrzeba nawet 200 kg części roślin, co oznacza, że produkcja niektórych z nich jest bardzo kosztowna. Dlatego też naturalne olejki eteryczne są uważane za szlachetne wyroby.

Jak można używać olejków eterycznych?

Olejki eteryczne można wykorzystywać na kilka sposobów. Najczęściej są używane:

• na skórę – najlepiej po rozcieńczeniu w neutralnym oleju bazowym lub w formie kosmetyków, ponieważ w czystej postaci mogą wywoływać podrażnienia;
• do aromaterapeutycznej kąpieli – należy dodać do wanny z ciepłą wodą kilkanaście kropel olejku;
• do masażu – olejki eteryczne rozcieńczone w oleju bazowym zapewniają efekt aromaterapeutyczny podczas zabiegu;
• do inhalacji – np. w kominku zapachowym lub inhalatorze.

Ponadto stosuje się je we wspomnianej już branży perfumeryjnej i kosmetycznej. Olejki dodaje się w przemyśle także do środków czystości i produkuje się z ich udziałem świece zapachowe oraz rozmaite zapachy do domu.

Czym jest aromaterapia?

Często mówi się o tym, że olejki eteryczne służą do aromaterapii. Jest to naturalna metoda stosowana od 6000 lat, wierząca w terapeutyczne działanie naturalnych związków zapachowych. Nasi starożytni przodkowie używali zapachów pozyskiwanych z roślin do oczyszczania powietrza czy pielęgnacji skóry czy balsamowania zwłok. Wierzono także, że pomagają w gojeniu się ran. Olejki eteryczne były wówczas wręcz cenniejsze od złota!

Współcześnie również wiele osób wierzy w działanie aromaterapii. Docenia ją również wielu lekarzy. Według oficjalnej definicji jest to zastosowanie terapeutyczne lub medyczne olejków eterycznych do holistycznego leczenia. Trzeba jednak pamiętać, że terapia substancjami zapachowymi na pewno nie zastąpi tradycyjnych leków i uznanych metod medycznych. Często może być jednak stosowana jako jej uzupełnienie. Prawidłowo używane olejki eteryczne nie są szkodliwe. Aromaterapia zwykle jest też bardzo przyjemna, dlatego już chociażby z tego powodu poprawia samopoczucie.

Właściwości różnych olejków eterycznych

Olejkom eterycznym pozyskiwanym z różnych roślin przypisuje się rozmaite właściwości. Mogą być stosowane w wielu schorzeniach i stanach, a wiele osób wierzy, że zawarte w nich substancje pomagają łagodzić dolegliwości, poprawiać nastrój i przyspieszać procesy leczenia. Wśród popularnych olejków na pewno warto wymienić:

• lawendowy – stosowany na sen, w przemęczeniu i stresie, a także w bólach głowy i chorobach górnych dróg oddechowych;
• z drzewa herbacianego – przypisuje się mu właściwości antyseptyczne, dlatego najczęściej jest stosowany w inhalacjach (np. w wirusowych i bakteryjnych chorobach górnych dróg oddechowych) oraz do dezodoryzowania pomieszczeń, a także na skórę (np. w trądziku);
• cytrynowy – o właściwościach antyseptycznych i odświeżających, używany w infekcjach i na choroby skórne;
• eukaliptusowy – często stosowany do inhalacji, szczególnie podczas kataru, a także do kąpieli;
• pomarańczowy – stosowany w stanach podwyższonego napięcia, pomaga poprawiać samopoczucie i łagodzić nerwy;
• cedrowy – stosowany między innymi w celu stymulacji prawidłowej pracy mózgu, pomaga łagodzić podrażnienie i stany zapalne, wspiera prawidłową pracę układu krążenia;
• sosnowy – stosowany do inhalacji w infekcjach, wspomaga prawidłową pracę układu immunologicznego.

To tylko niektóre z zastosowań i przykładowych właściwości olejków, jednak ich typów oraz możliwości wykorzystania jest znacznie więcej! Wybór jest naprawdę szeroki. Na pewno warto zaopatrzyć się w kilka takich produktów i samodzielnie przetestować ich działanie.