Owoc kaki (persymona): skład, wartości odżywcze i właściwości zdrowotne
Owoc kaki, znany także jako persymona lub hurma wschodnia, to egzotyczny przysmak, który zdobywa coraz większą popularność w Polsce. Jego słodki smak, aksamitna konsystencja i bogactwo składników odżywczych sprawiają, że staje się ulubieńcem osób dbających o zdrowie i zrównoważoną dietę. Zastanawiasz się, czy kaki jest zdrowe? Poznaj skład, wartości odżywcze i zdrowotne właściwości tego owocu, a także dowiedz się, jak najlepiej go wybierać i spożywać.

Owoc kaki (persymona) - „drzewo siedmiu cnót”
Podczas zakupów spożywczych na półkach z owocami można znaleźć zarówno popularne w naszym regionie owoce, jak i te bardziej egzotyczne. Wiele osób zastanawia się wówczas, co to kaki.
Owoc kaki pochodzi z drzewa nazywanego „drzewem siedmiu cnót” – nazwa ta ma podkreślać jego wielowymiarowe korzyści. Hurma wschodnia (łac. Diospyros kaki) wywodzi się z Azji, szczególnie z Chin i Japonii, gdzie od wieków ceniona jest za swoje walory smakowe i zdrowotne. Określenie „drzewo siedmiu cnót” odnosi się do takich cech jak odporność na choroby, obfitość plonów, możliwość wykorzystania drewna, piękno liści, ochrona przed erozją gleby, przydatność owoców jako pożywienia oraz walory dekoracyjne w krajobrazie.
Poza wyglądem ciekawi nas zwykle inna, najważniejsza cecha kaki - smak. Charakterystyczną cechą persymony jest jej słodki i aromatyczny miąższ, który w pełni dojrzewa dopiero po osiągnięciu odpowiedniego stopnia miękkości. W tradycyjnej medycynie Wschodu kaki uchodziło za owoc o działaniu harmonizującym organizm i wspierającym zdrowie.
Prozdrowotne właściwości owocu kaki – witaminy i minerały w owocu hurmy wschodniej
Nie ma wątpliwości, że owoce są prawdziwą bombą witaminową, a wśród nich znajduje się persymona. Wartości odżywcze, które posiada wynikają z zawartych w niej składników - witamin i minerałów. Persymona jest szczególnie bogata w witaminę A (beta-karoten), witaminę C oraz witaminę E, które wspólnie wspierają zdrowie skóry, wzroku i układu odpornościowego. Witamina C działa przeciwutleniająco, wzmacniając organizm w walce z wolnymi rodnikami, a także wspiera syntezę kolagenu, co ma znaczenie dla kondycji skóry i naczyń krwionośnych.
W składzie owocu kaki znajdziemy także cenne minerały, takie jak:
- Potas – niezbędny dla utrzymania prawidłowego ciśnienia krwi i funkcjonowania mięśni.
- Magnez – wspiera układ nerwowy i mięśniowy.
- Fosfor – wpływa na zdrowie kości i zębów.
- Wapń – budulec kości i zębów, a także ważny regulator pracy serca.
Dzięki zawartości witaminy K kaki wspiera procesy krzepnięcia krwi i zdrowie układu krążenia. Warto również zwrócić uwagę na obecność kwasu foliowego, który jest kluczowy dla kobiet w ciąży oraz osób dbających o prawidłowy poziom homocysteiny.
Owoc kaki w profilaktyce nowotworowej – antyoksydanty i składniki aktywne biologicznie
Jednym z najważniejszych prozdrowotnych aspektów kaki jest jego potencjał przeciwnowotworowy. Wynika on ze składników zawartych w kaki. Owoce persymony są bogate w antyoksydanty, takie jak:
- Beta-karoten – przekształcany w organizmie w witaminę A, wspiera walkę z wolnymi rodnikami.
- Likopen – związek o silnym działaniu przeciwnowotworowym, szczególnie w przypadku raka prostaty i płuc.
- Flawonoidy i polifenole – wspierają organizm w neutralizowaniu stresu oksydacyjnego i zapobiegają uszkodzeniom DNA.
Zawartość tanin (naturalnych garbników) w niedojrzałych owocach kaki sprawia, że mają one działanie ściągające, wspomagając ochronę błon śluzowych przewodu pokarmowego. Co ciekawe, badania wskazują, że regularne spożywanie kaki może wspierać detoksykację organizmu poprzez zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych.
Owoc kaki a odchudzanie – niskoenergetyczne źródło błonnika
Persymona to idealny wybór dla osób dbających o sylwetkę i zdrowy tryb życia. Owoc ten dostarcza niewiele kalorii (około 70 kcal na 100 g), a jednocześnie jest bogaty w błonnik pokarmowy. Błonnik nie tylko wspomaga trawienie i reguluje pracę jelit, ale także zapewnia długotrwałe uczucie sytości. Dzięki temu kaki może być wartościowym elementem diet odchudzających.
Ważną cechą błonnika zawartego w owocach persymony jest jego zdolność do stabilizowania poziomu glukozy we krwi. Regularne spożywanie owocu kaki może wspierać kontrolę poziomu glukozy, co jest szczególnie ważne dla osób z insulinoopornością lub cukrzycą.
Persymona – jakie owoce wybierać i jak je przechowywać?
Wybierając owoce kaki, warto zwrócić uwagę na stopień ich dojrzałości. Niedojrzałe owoce są twarde i mają cierpki smak, natomiast w pełni dojrzałe persymony są miękkie i bardzo słodkie. Dojrzałe owoce powinny mieć intensywny kolor – od pomarańczowego po czerwonopomarańczowy – oraz błyszczącą skórkę bez widocznych uszkodzeń.
Przechowywanie owocu kaki zależy od jego dojrzałości:
- Niedojrzałe kaki – owoc najlepiej przechowywać w temperaturze pokojowej, gdzie dojrzewa w ciągu kilku dni.
- Dojrzałe owoce – warto umieścić w lodówce, aby przedłużyć ich świeżość.
Jeśli chcemy przyspieszyć dojrzewanie kaki, można umieścić je w papierowej torbie razem z jabłkiem lub bananem, które wydzielają etylen przyspieszający dojrzewanie. To sprawdzona i w pełni ekologiczna metoda, którą warto wprowadzić do swoich nawyków.
Jak jeść owoc kaki? Zastosowanie persymony w kuchni
Persymona - owoc wielu zastosowań. Skąd to przekonanie? Kaki można jeść na surowo, najlepiej w pełni dojrzałe, gdy jego miąższ jest miękki i aromatyczny. Skórka persymony jest jadalna, choć niektórzy wolą ją usuwać ze względu na specyficzną teksturę.
Pomysły na zastosowanie kaki w kuchni:
- Sałatki – pokrojone w plastry kaki doskonale komponuje się z rukolą, orzechami i serem pleśniowym.
- Smoothie i koktajle – miąższ kaki dodaje naturalnej słodyczy i kremowej konsystencji.
- Desery – kaki może być bazą do sorbetów, galaretek lub ciast.
- Przetwory – owoce można wykorzystać do przygotowania dżemów, konfitur czy musów.
Dzięki wszechstronnemu zastosowaniu w kuchni oraz bogactwu składników odżywczych kaki staje się owocem, który warto włączyć do codziennej diety. Jego delikatny, słodki smak i prozdrowotne właściwości sprawiają, że zyskuje coraz większe grono miłośników na całym świecie.
Owoc kaki jest dostępny w Polsce głównie w sezonie jesienno-zimowym, od października do stycznia, choć w większych sklepach i supermarketach można go znaleźć już od września, a czasem nawet do lutego. Sezonowość ta wynika z faktu, że persymony importuje się głównie z krajów o ciepłym klimacie, takich jak Hiszpania, Włochy, Izrael czy kraje Ameryki Południowej.
Najlepsze owoce, pełne smaku i bogate w składniki odżywcze, można kupić właśnie w szczycie sezonu, czyli w listopadzie i grudniu. Warto wtedy wybierać dojrzałe, miękkie owoce, ponieważ ich smak jest najbardziej intensywny.
Źródła:
- Domínguez Díaz L, Dorta E, Maher S, et al. Potential Nutrition and Health Claims in Deastringed Persimmon Fruits ( Diospyros kaki L.), Variety 'Rojo Brillante', PDO 'Ribera del Xúquer'. Nutrients. 2020 May 13;12(5):1397
- Xie C, Xie Z, Xu X, et al. Persimmon (Diospyros kaki L.) leaves: a review on traditional uses, phytochemistry and pharmacological properties. J Ethnopharmacol. 2015 Apr 2;163:229-40
- Pérez-Burillo S, Oliveras MJ, Quesada J, et al. Relationship between composition and bioactivity of persimmon and kiwifruit. Food Res Int. 2018 Mar;105:461-472

mgr dietetyki Magdalena Rajska
Ukończyła studia na Wydziale Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Edukatorka żywieniowa i copywriterka z wieloletnim doświadczeniem. Uważa, że świadomość na temat jedzenia jest bardzo istotna - zarówno wśród dzieci, jak i dorosłych. Każdego dnia stara się pokazywać, że można jeść smacznie, a zarazem zdrowo. Prywatnie miłośniczka fotografii, książek i czasu spędzonego na łonie natury.
Powiązane kategorie produktowe