Zegar biologiczny

Nie każdy z nas zdaje sobie sprawę jak ważną rolę w funkcjonowaniu organizmu odgrywa czas. Nasilenie ekspresji genów, procesy biochemiczne, wydzielanie hormonów, aktywność narządów i zachowanie człowieka w zależności od pory dnia a nawet pory roku jest różne. Docierające do organizmu światło i temperatura to również rodzaj informacji, które są wykorzystywane do regulacji trybu pracy narządów. Pewnie niejednokrotnie przyszło komuś wstać o nieprzyzwoicie wczesnej godzinie. Budzik wybudzający organizm o godzinie 3 czy 4 rano jest bardzo brutalny. Wstając o takiej godzinie jest nam zimno a to dlatego, że organizm nie był na to przygotowany i nie zdążył wyregulować właściwej temperatury ciała człowieka (bo zwykle ma na to czas co najmniej do godziny 6). Innym przykładem jest fakt, iż wiosną odnotowuje się najwięcej poczęć, gdyż poziomy testosteronu są wówczas największe.

SWANSON Melatonina 500 mcg - 60 kaps.

10,29 zł

Spis treści

Jak działa zegar biologiczny?

Podstawowa znajomość rytmów biologicznych jest bardzo ważna jeśli chodzi o przyjmowanie leków. Często zastanawiamy się czemu musimy przyjmować dany lek rano albo wieczorem. Kiedy zrozumiemy, że synteza cholesterolu zachodzi w nocy, wówczas jasny jest fakt, iż statyny przyjmujemy na wieczór. Jeśli przeczytamy, że największe ryzyko ataków serca jest w godzinach porannych, zrozumiemy że leki nasercowe przyjmujemy rano (chyba, że są to leki o zmodyfikowanym uwalnianiu, które przyjmujemy wieczorem). Dawkowanie sterydów powinno odbywać się w taki sposób, aby cała dawka dostała się do organizmu do godziny 12:00. W godzinach dopołudniowych, mamy największe poziomy kortyzolu we krwi. Przyjmując glikokortykosteroidy do południa, nie zaburzamy naturalnego rytmu wydzielania hormonów przez korę nadnerczy. W ten sposób maksymalizujemy efekt terapeutyczny i obniżamy ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.

Objawy i godziny w których mogą się one nasilać

24:00 - 6:00 – ataki kolki żółciowej, zaostrzenie choroby wrzodowej, zaburzenia snu, bezdech senny, początek porodu. Również nad ranem, najczęściej występują ataki astmy;
6:00 - 12:00 – atak serca, udary, nasilenie objawów choroby reumatoidalnej stawów, nasilenie objawów alergii, początek menstruacji, ból zęba;
ok. 6:00 – często ból porodowy;
ok. 12:00 – ból migrenowy;
12:00 - 18:00 – najczęstsze pęknięcia wrzodów żołądka, perforacje i krwawienie, największe nasilenie napięciowych bólów głowy;
18:00 - 24:00 – najczęstsze kolki brzuszne;

Objawy w trakcie zmieniających się pór roku

wiosna – nasilenie objawów dny moczanowej oraz maksimum poczęć (największa ilość plemników w spermie).
lato – bóle głowy, zaostrzenie objawów stwardnienia rozsianego
jesień – najczęstsze ataki astmy, pierwsza miesiączka, nasilenie depresyjnych nastrojów.
zima – najwyższe ciśnienie krwi i cholesterol, przeziębienia i grypy.

Chronotyp człowieka odgrywa również ważną rolę w społecznym funkcjonowaniu. Typ skowronka wstającego wcześnie, trajkoczącego przy śniadaniu z zaspanym typem sowy, może być przyczyną niejednego nieporozumienia. Zmęczony pod koniec dnia skowronek, również może pokłócić się z sową, która w godzinach wieczornych wykazuje maksimum swojej aktywności. Myślę, że mało kto dopuszczał do głowy myśl, iż powodem nieporozumień może być zegar biologiczny człowieka, ale może warto się nad tym zastanowić?

Autor

mgr farm. Ewa Sosińska

Jestem absolwentką Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Z dzieciństwa, oprócz dobrej zabawy na podwórku, pamiętam aptekę, moją mamę w białym fartuchu oraz recepty z niepowtarzalnym charakterem pisma. W szkole nie przepadałam za geografią a do nauki historii bardziej nadawała się moja siostra niż ja. Biologia i chemia – to był mój wybór. Nikogo nie zaskoczyłam, gdy wybrałam w swoim czasie studia farmaceutyczne. Farmakologia - mechanizmy działania leków, interakcje czy działania niepożądane to dziedzina najbardziej przeze mnie lubiana. Mój zawód pragnę łączyć z profesjonalnym doradztwem a moją wiedzą chcę służyć Pacjentom w chorobie i nie tylko.

Podobne wpisy