Żywienie w chorobie nowotworowej
Choroba nowotworowa wywiera wpływ na wiele funkcji i narządów organizmu. Może powodować m.in. zmiany w zapotrzebowaniu na energię i składniki odżywcze oraz upośledzać zdolność do przyjmowania i wykorzystania pokarmu. Warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić.
Pokarm stanowi podstawę piramidy potrzeb człowieka. Od dostarczenia odpowiedniej ilości energii i składników odżywczych zależy prawidłowe funkcjonowanie każdej komórki. U chorych z nowotworem znaczenie prawidłowego odżywiania dodatkowo wzrasta, bo pozwala ono wspierać organizm żywieniowo i zaspokoić zapotrzebowanie, które obecność nowotworu mogła istotnie zwiększyć.
33,99 zł
Jak powinna wyglądać dieta chorego z nowotworem?
Punktem wyjścia do komponowania jadłospisu pacjenta onkologicznego powinna być zbilansowana, urozmaicona dieta zalecana także osobom zdrowym – powinny się w niej znaleźć kolorowe produkty ze wszystkich grup spożywczych i odpowiednia porcja wody. U dużej części chorych istnieje jednak konieczność wprowadzenia w takim standardowym sposobie żywienia pewnych zmian, wynikających głównie z dolegliwości związanych z przewodem pokarmowym. Należy więc wziąć pod uwagę ewentualne:
kłopoty pacjenta z apetytem,
wczesne uczucie pełności w żołądku,
nudności lub wymioty,
zaparcia i biegunki,
ból i suchość w jamie ustnej,
zmiany w odczuwaniu smaku i zapachu.
Nie ma potrzeby automatycznego usuwania z jadłospisu jakichkolwiek produktów spożywczych zalecanych w „zwykłej” diecie. Jeśli pacjent dobrze toleruje warzywa i owoce – może je jeść, jeśli nie ma problemów po spożyciu produktów mlecznych – nie ma potrzeby mu ich odmawiać. Eliminować należy wyłącznie te produkty, po spożyciu których chory czuje się gorzej.
Spadek masy ciała w chorobie nowotworowej
Wielu pacjentów z nowotworem doświadcza spadku masy ciała. Wynika on głównie z faktu, że większość z nich nie jest w stanie zjadać tyle, ile zjadali przed chorobą, a dodatkowo ich zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze może jeszcze znacząco wzrosnąć - w przypadku białka nawet o 67%. Jeśli istnieje obawa, że chory je zbyt mało, należy niezwłocznie podjąć działania, które pozwolą zapobiec wystąpieniu u niego niedożywienia. Jest to niezwykle ważne, gdyż zły stan odżywienia może zwiększa ryzyko m.in. wielu powikłań pooperacyjnych oraz może spowodować konieczność zmniejszenia podawanych dawek leczenia przeciwnowotworowego lub nawet przerwanie go na jakiś czas.
Co zrobić, jeśli pacjent onkologiczny je zbyt mało?
Planując posiłki, pamiętaj o tym, co chory lubi, a co mu nie smakuje i postaraj się uwzględnić te preferencje w jadłospisie;
Zwiększ częstotliwość posiłków, co pozwoli na zmniejszenie wielkości jednorazowo serwowanej porcji;
Zadbaj o warunki, w jakich spożywany jest posiłek – większość z nas woli jeść w towarzystwie, wśród rozmów, w ładnym otoczeniu – jeśli to możliwe, nie w łóżku, a w kuchni/jadalni czy w stołówce;
Pamiętaj, że jemy także oczami – posiłek wygląda dużo apetyczniej, jeśli podany został na ładnej zastawie, jego elementy są kolorowe, harmonijnie skomponowane na talerzu;
Wykorzystuj każdy sposób, by zwiększyć wartość odżywczą i energetyczną posiłków – jeśli to możliwe, dodawaj do posiłków orzechy, pestki i nasiona, oleje roślinne czy specjalne białka w proszku: https://www.apteka-melissa.pl/produkt/resource-instant-protein-400g-12342734,24583.html
Jeśli mimo wdrożenia powyższych zaleceń, masa ciała chorego spada, warto zasięgnąć rady dietetyka, który w oparciu o analizę diety doradzi, jakie inne zmiany warto wprowadzić. Można także skonsultować z lekarzem wprowadzenie do diety specjalnych doustnych preparatów odżywczych, przeznaczonych dla osób z niedożywieniem lub ryzykiem niedożywienia, np. Resource 2.0: https://www.apteka-melissa.pl/grupa/resource.html. Jest to produkt wysokoenergetyczny, który w 1 butelce (200 ml) zawiera aż 18 g pełnowartościowego białka oraz inne niezbędne organizmowi składniki odżywcze. Może być popijany w niewielkich porcjach między posiłkami lub stanowi rodzaj deseru po posiłku. Jako uzupełnienie diety pacjenta onkologicznego z niedożywieniem lub ryzykiem niedożywienia zaleca się zwykle od 1 do 3 butelek dziennie.
Dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource 2.0: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia. Resource Instant Protein: Do postępowania dietetycznego u pacjentów ze zwiększonym zapotrzebowaniem na białko i/lub zmniejszonym spożyciem białka.
Przeczytaj także:
Żywienie w chorobie, Dieta po udarze, 6 mitów o żywieniu w chorobie nowotworowej, Dieta przy nowotworze
mgr farm. Izabela Kurowska
Przedmiotem jej zainteresowań od zawsze było zdrowie - ukończyła więc studia farmaceutyczne na Wydziale Farmacji Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz studia podyplomowe w zakresie dietetyki w Szkole Biznesu i Nauk o Zdrowiu. Jej wykształcenie, a także poczucie misji w niesieniu pomocy ludziom, zaowocowały praktycznym, wieloletnim doświadczeniem w pracy z pacjentami aptek oraz z osobami zmagającymi się z problemami zdrowotnymi, wynikającymi z takich schorzeń jak nadwaga czy otyłość. Swoją postawą – w pracy i poza nią – promuje holistyczne podejście do zdrowego stylu życia, obejmującego zarówno właściwe żywienie, jak i aktywność fizyczną.
W Aptece Melissa pełni między innymi funkcję eksperta w Strefie Wiedzy, dzieląc się swoimi wskazówkami i spostrzeżeniami w przystępny sposób, w ramach artykułów poradnikowych. Prywatnie jest mamą dwójki dzieci, w których na co dzień stara się zaszczepić pasję do zdrowego stylu życia. Sama w wolnym czasie biega i ćwiczy z kettlebell, a dodatkowo rozwija swoją kolejną pasję, związaną z kosmetologią – a mianowicie pasję do naturalnej pielęgnacji twarzy i ciała.
