Gastroskopia. Jak przebiega badanie i jak się do niego przygotować?

Gastroskopia – nieocenione badanie diagnostyczno-terapeutyczne

Gastroskopia jest endoskopowym badaniem górnego odcinka przewodu pokarmowego. Uważa się ją za jedną z najbardziej wszechstronnych i skutecznych metod diagnostycznych oraz leczniczych. Należy bowiem mieć świadomość, że tego rodzaju badanie pozwala na: 

• rozpoznanie choroby – wraz ze stopniem jej zaawansowania 
• pobranie wycinków błony śluzowej w celu dokonania oceny histopatologicznej zmian 
• ocenę obecności bakterii Helicobacter pylori 
• usuwanie polipów
• poszerzanie powstałych zwężeń w przewodzie pokarmowym 
• zatamować krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Niekiedy gastroskopię wykonuje się w celu rozpoznania / wykluczenia celiakii czy chorób nowotworowych u osób rodzinnie obciążonych nowotworem górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Przebieg gastroskopii – jak wygląda badanie?

Gastroskopia nie należy do przyjemnych badań, ale jest całkowicie bezbolesna – także w momencie pobierania wycinków z błony śluzowej przewodu pokarmowego.

• Badanie rozpoczyna się od ułożenia pacjenta w pozycji leżącej – na lewym boku. 
• W kolejnym kroku podawane jest miejscowe znieczulenie gardła – po to, aby zminimalizować dyskomfort związany z połykaniem gastroskopu. 
• Po chwili pacjent musi założyć plastikowy ustnik między szczęki, a następnie wprowadzany jest gastroskop do jamy ustnej. • Gastroskop dalej wprowadzany jest do przełyku, żołądka i ewentualnie dwunastnicy. 
• Jeśli zachodzi konieczność, lekarz pobiera wycinki błony śluzowej za pomocą specjalnych szczypczyków.

Niekiedy zachodzi konieczność zastosowania sedacji (tj. podania środków uspokajających) – wówczas, gdy podczas gastroskopii trzeba przeprowadzić drobne zabiegi endoskopowe.

Badanie trwa od kilku do kilkunastu minut. Jego wyniki zwykle są dostępne już po kilkunastu minutach. Wyjątek stanowi gastroskopia z pobieraniem wycinka do oceny histopatologicznej – tutaj na wynik trzeba czekać nawet kilka tygodni.

Pamiętaj! Jeśli gastroskopia była przeprowadzana w znieczuleniu, zabronione jest samodzielne prowadzenie pojazdów. Wymagana jest więc pomoc drugiej osoby przy powrocie do domu.

Gastroskopia – jak przygotować się do badania?

Gastroskopia jest badaniem, które wymaga specjalnego przygotowania od pacjenta. Należy: 

• wstrzymać się od jedzenia i picia przez minimum 8 godzin 
• zaprzestać palenia papierosów i żucia na kilka godzin przed badaniem
• usunąć protezy zębowe bezpośrednio przed przeprowadzeniem badania.

W przypadku przyjmowania stałych leków, można zażyć je standardowo – popijając tylko niewielką ilością wody. Wyjątek stanowią leki obniżające krzepliwość krwi – zaleca się ich odstawienie lub zmianę na inne, jednak wyłącznie po konsultacji z lekarzem.

Czy gastroskopię można wykonać u każdego pacjenta?

Chociaż gastroskopia jest nieinwazyjnym badaniem diagnostycznym, istnieją pewne przeciwwskazania. Chodzi przede wszystkim o choroby, w przypadku których ryzyko badania jest większe od wynikających z niego korzyści. Z tego powodu gastroskopii nie wykonuje się m.in. u pacjentów z: 

• niewydolnością oddechową
• ciężką niewydolnością serca
• ostrym zespołem wieńcowym.

Badania endoskopowego górnego odcinka dróg pokarmowych nie przeprowadza się także u osób z podejrzeniem perforacji przewodu pokarmowego. Gastroskopii nie należy się obawiać. Jest to niezwykle wszechstronne badanie, dzięki któremu – już w ciągu kilkunastu minut – można dokonać rozpoznania. To z kolei jest kluczowe, aby wreszcie uporać się z przykrymi objawami ze strony układu pokarmowego.